Generative AI เป็นสิ่งที่คุ้นเคยในแวดวง FinTech มานานแล้ว ทว่า รายงานเดือนกรกฎาคม 2025 จากสถาบัน Brookings ระบุไว้อย่างชัดเจนว่า AI กำลัง “เขียนนิยามใหม่ของงานในสายการเงิน” และสร้างกระบวนทัศน์ใหม่ของตำแหน่งงานแบบผสมผสาน (Hybrid Roles) ที่มนุษย์และเครื่องจักรต้องทำงานร่วมกัน
แม้การเปลี่ยนแปลงนี้จะกระทบทั้งอุตสาหกรรม แต่มี 5 ตำแหน่งที่อยู่ในจุดปะทะโดยตรงและกำลังจะถูกพลิกโฉมหรือแทนที่ก่อนใคร ได้แก่
1. นักวิเคราะห์การเงินระดับเริ่มต้น (The Entry-Level Financial Analyst)
เป็นเวลาหลายทศวรรษที่เส้นทางสู่อาชีพใน Wall Street หรือฟินเทคเริ่มต้นจากการเป็นนักวิเคราะห์ระดับต้น ซึ่งเป็นบททดสอบที่ต้องใช้เวลานับไม่ถ้วนในการสร้างแบบจำลองทางการเงินและสรุปรายงาน แต่ Gen AI กำลังจะทำให้กระบวนการทั้งหมดนี้เป็นอัตโนมัติ โมเดล AI ในปัจจุบันสามารถประมวลผลข้อมูลหลายเทราไบต์ สร้างแบบจำลองประเมินมูลค่ากระแสเงินสด (Discounted Cash Flow – DCF) และร่างบันทึกข้อเสนอการลงทุนเบื้องต้นได้ก่อนที่มนุษย์จะเปิดคอมพิวเตอร์เสียอีก วิวัฒนาการนี้สะท้อนสิ่งที่สถาบัน Brookings เรียกว่าการเปลี่ยนแปลงไปสู่ “งานแบบผสมผสาน” (Hybrid Jobs) ซึ่งความเชี่ยวชาญของมนุษย์จะถูกใช้เพื่อชี้นำและตรวจสอบการวิเคราะห์ที่ขับเคลื่อนโดย AI แทนที่จะลงมือทำด้วยตนเอง บทบาทของนักวิเคราะห์ในอนาคตคือการตั้งคำถามกับ AI, ตรวจสอบความถูกต้องของผลลัพธ์ และเพิ่มชั้นของการวิเคราะห์เชิงกลยุทธ์เข้าไป เป็นการเปลี่ยนจาก “ผู้รวบรวมข้อมูล” ไปสู่ “ผู้ตรวจสอบ AI”
2. เจ้าหน้าที่บริการลูกค้า (The Customer Service Representative)
ศูนย์บริการลูกค้า (Call Center) เป็นเป้าหมายของการใช้ระบบอัตโนมัติมานานแล้ว แต่เจ้าหน้าที่ที่ขับเคลื่อนด้วย AI ในปัจจุบันนั้นแตกต่างจากแชทบอทที่ดูเงอะงะในอดีตอย่างสิ้นเชิง พวกมันสามารถเข้าใจความแตกต่างเล็กๆ น้อยๆ ในบทสนทนา ให้คำตอบที่เป็นส่วนตัว และทำงานได้ตลอด 24 ชั่วโมงทุกวันด้วยต้นทุนที่ต่ำกว่ามาก แนวโน้มนี้กำลังเกิดขึ้นแล้ว ดังที่ระบุไว้ในรายงานของ Brookings ฟินเทคสัญชาติสวีเดนอย่าง Klarna ปัจจุบันมีพนักงานส่วนใหญ่ที่ใช้ Gen AI ในการทำงานประจำวัน ซึ่งเปลี่ยนแปลงบทบาทอย่างการสนับสนุนลูกค้าไปโดยพื้นฐาน เจ้าหน้าที่ที่เป็นมนุษย์ที่เหลืออยู่จะกลายเป็นผู้เชี่ยวชาญที่จัดการเคสที่ส่งต่อมา (Escalation Specialists) โดยจะรับผิดชอบเฉพาะกรณีที่ละเอียดอ่อนที่สุดซึ่งต้องการความเห็นอกเห็นใจอย่างแท้จริง ซึ่งเป็นทักษะที่ AI ยังไม่สามารถทำได้
3. นักวิเคราะห์การปฏิบัติตามกฎระเบียบ (The Compliance Analyst)
อุตสาหกรรมการเงินผูกพันอยู่กับกฎระเบียบที่ซับซ้อนราวกับเขาวงกต เช่น การป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (Anti-Money Laundering – AML) และการรู้จักลูกค้า (Know Your Customer – KYC) ซึ่ง Generative AI มีความเป็นเลิศในการตรวจจับรูปแบบขนาดใหญ่ที่จำเป็นสำหรับงานด้านนี้ โดยสามารถตรวจสอบธุรกรรมนับล้านรายการได้แบบเรียลไทม์เพื่อแจ้งเตือนกิจกรรมที่น่าสงสัยด้วยความแม่นยำที่สูงกว่ามาก สิ่งนี้เปลี่ยนบทบาทของมนุษย์จาก “ผู้คัดกรองข้อมูล” ไปสู่ “ผู้ตรวจสอบระบบ AI” (AI Auditor) ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงที่สอดคล้องกับการวิเคราะห์ของ Brookings ที่เน้นย้ำถึงความสำคัญที่เพิ่มขึ้นของการกำกับดูแลโดยมนุษย์ในระบบการจัดการความเสี่ยงที่เสริมด้วย AI งานของผู้เชี่ยวชาญที่เป็นมนุษย์จะพัฒนาไปสู่การออกแบบ, ฝึกฝน และตรวจสอบระบบ AI เหล่านี้
4. พนักงานป้อนข้อมูล (The Data Entry Clerk)
บางทีตำแหน่งที่เปราะบางที่สุดในทันทีคือพนักงานป้อนข้อมูล ในวงการฟินเทค งานนี้เกี่ยวข้องกับการป้อนข้อมูลจากใบแจ้งหนี้, ใบสมัครสินเชื่อ และแบบฟอร์มลงทะเบียนลูกค้าเข้าสู่ระบบดิจิทัลด้วยตนเอง AI ขั้นสูงที่ติดตั้งเทคโนโลยีการรู้จำอักขระด้วยแสง (Optical Character Recognition – OCR) ที่ซับซ้อน สามารถดึงและป้อนข้อมูลนี้ด้วยความแม่นยำเกือบสมบูรณ์แบบได้ในแบบเรียลไทม์ กระบวนการที่ครั้งหนึ่งเคยต้องใช้ทีมงานหลายคนเป็นเวลาหลายชั่วโมง สามารถทำให้เสร็จสิ้นได้ในเวลาไม่กี่นาที แทบไม่มีวิวัฒนาการสำหรับบทบาทนี้ นี่คือกรณีที่ชัดเจนของการถูกแทนที่ด้วยเทคโนโลยี ซึ่งจะปลดปล่อยทุนมนุษย์ไปทำงานที่ต้องใช้การคิดวิเคราะห์แทน
5. นักการตลาดคอนเทนต์ (The Content Marketer)
บริษัทฟินเทคต้องอาศัยการสร้างคอนเทนต์อย่างต่อเนื่องเพื่อดึงดูดลูกค้า ปัจจุบัน Generative AI สามารถผลิตบทความคุณภาพสูงที่เหมาะกับ SEO, ข้อความสำหรับโซเชียลมีเดีย และข้อมูลอัปเดตเกี่ยวกับตลาดได้ตามความต้องการ แม้ว่ามันอาจจะขาดเสียงที่เป็นเอกลักษณ์อย่างแท้จริง แต่ก็สามารถจัดการกับการสร้างคอนเทนต์ที่เป็นกิจวัตรส่วนใหญ่ได้ สิ่งนี้ผลักดันให้นักการตลาดที่เป็นมนุษย์ต้องขยับขึ้นไปในห่วงโซ่คุณค่า (Value Chain) บังคับให้พวกเขากลายเป็นนักกลยุทธ์ที่จัดการ AI ในฐานะเครื่องมือ ซึ่งเป็นตัวอย่างสำคัญของการเปลี่ยนแปลงกำลังคนที่ระบุไว้ในรายงานของ Brookings อนาคตของพวกเขาไม่ได้อยู่ที่การเขียนทุกคำ แต่อยู่ที่การสร้างสรรค์แคมเปญและกำหนดเสียงของแบรนด์ (Brand Voice) ซึ่ง AI จะนำไปขยายผลต่อไป
ยุคแห่ง “Hybrid Worker” มาถึงแล้ว
นี่คือยุคของ “พนักงานแบบผสมผสาน” การเปลี่ยนแปลงนี้ไม่ใช่สัญญาณของการตกงาน แต่คือสัญญาณของการเปลี่ยนแปลงทักษะที่จำเป็นครั้งใหญ่ ผู้ที่จะอยู่รอดและก้าวขึ้นเป็นผู้นำในอนาคต คือผู้ที่เรียนรู้ที่จะทำงานร่วมกับ AI และใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีเพื่อเสริมศักยภาพเฉพาะตัวของมนุษย์ในด้านกลยุทธ์, ความคิดสร้างสรรค์, และการตัดสินใจเชิงวิพากษ์
ที่มา: Forbes
Gen AI กำลังจะเข้ามาแทนที่ 5 อาชีพแรกในวงการ FinTech ตั้งแต่นักวิเคราะห์การเงินไปจนถึงนักการตลาด ค้นพบว่าบทบาทของคุณจะเปลี่ยนไปอย่างไร และทักษะใดที่จำเป็นเพื่อความอยู่รอดในยุคที่มนุษย์ต้องทำงานร่วมกับ AI Tech & Biz Techsauce